Sport - Skoki narciarskie - Magazyn Ready [ nr 13

Najstarsze narty, jakie przetrwały do dziś, odnaleziono dobrze zachowane w torfowisku w Hoting (Szwecja). Ich wiek zaś określono na 2500 p.n.e. Kilkaset lat później, bowiem w 1200 roku pod Isen (dzisiejsza Norwegia) zastosowano je w działaniach zbrojnych. Natomiast po raz pierwszy norweskie narty zaprezentowano w 1794 roku w Turynie.

Świat o sporcie narciarskim po raz pierwszy dowiedział się od Llewellyna Lloyda, dziennikarza 'Field Sports of the North Europe', który był w Telemarku - krainie Norwegii. Donosił on wówczas - 'Zobaczyłem tu zabawę, która była znana wszystkim mieszkańcom tego zakątka - zjazd na nartach po bardzo stromym stoku górskim'.

Ojcem sportów narciarskich okrzyknięto Sondre Aursena Nordheima, cieślę z Morgedal w Telemarku. On bowiem robił narty i uczył na nich jeździć. Ponadto ustanowił też pierwszy rekord w skokach narciarskich. Wynosił on wówczas 18 metrów.

W roku 1861 w Norwegii założono pierwszy klub narciarski 'Trysil Shooting and Skiing Club'. Już pięć lat później na skoku w Holmenkollen odbyły się pierwsze zawody narciarskie 'Holmenkollen Nordic', które wraz z upływem czasu zyskały miano Igrzysk Nordyckich. W 1882 roku na zawody do Holmenkollen przyjechało aż 20 tysięcy ludzi chcących zobaczyć sport, w którym człowiek lata niczym ptak. Zwycięzca otrzymał wówczas specjalny puchar od pań oraz puchar od króla Norwegii.

Przełom nastąpił na początku XX wieku kiedy to baron Pierre de Coubertin postanowił ściągnąć do rodzinnej Szwajcarii instruktorów norweskich by rozpropagować tę dyscyplinę sportową na kontynencie. Szał narciarski rozpoczął się na całym świecie...

W roku 1909 w Davos odbyły się zawody, podczas których Harald Smith z Norwegii ustanowił pierwszy oficjalny rekord świata w skokach narciarskich wynoszący 48 metrów. Siedem lat później jego rodak Anders Haugen na skoczni w Steamboat Springs (Stany Zjednoczone) zaprezentował światu nową technikę skoku. Norweg skoczył silnie pochylając się do przodu z równolegle trzymanymi nartami i ustanowił nowy rekord świata - 65 metrów.

Na początku 1924 roku, w lutym w miejsce Międzynarodowej Komisji Narciarskiej (Interational Skiing Commission) powstałej w Christianii (obecne Oslo - Norwegia) założono Międzynarodową Federację Narciarską (FIS).

Jeszcze w tym roku w Chamonix zorganizowano Tydzień Sportów Zimowych nazwany później I Zimowymi Igrzyskami Olimpijskimi. Pierwszym mistrzem olimpijskim w skokach narciarskich został Jacob Tullin-Thams, skacząc dwukrotnie 49 metrów.

PIERWSZE 100 METRÓW...

W roku 1936 po raz pierwszy przekroczono barierę stu metrów. Dokonał tego Josef Bradl z Austrii, który na mamuciej skoczni w słoweńskiej Planicy skoczył 101 metrów. Na przekroczenie granicy 200 metrów skoczkom potrzeba było 56 lat, a pierwszym który ją pokonał był Toni Nieminen (Finlandia). Na przebudowanej już skoczni w Planicy Fin skoczył 203 metry.

STYL V

Rewolucję w skokach narciarskich przeprowadził Jan Boklöv ze Szwecji, który w latach 90-tych XX wieku wprowadził styl 'V' (podczas lotu narty tworzą kształt litery V). Inna z wersji mówi, że to Polak Mirosław Graf ze Szklarskiej Poręby stosował już ten styl w 1969 roku. Jednak to Szwed stał się sławny...

LOTY NARCIARSKIE

Lotami narciarskimi nazywa się rywalizację toczoną na skoczniach 'mamucich', czyli takich, na których można skakać powyżej 200 metrów. To właśnie na tych skoczniach skoczkowie biją rekordy w długościach skoków. Do najpopularniejszym 'mamucich' skoczni zalicza się te znajdujące w: Planicy (Słowenia), Oberstdorfie (Niemcy), Harrachovie (Czechy) oraz w Vikersund (Norwegia).

Konkursy lotów narciarskich wliczane są do ogólnej klasyfikacji Pucharu Świata. Z reguły odbywają się one na dwóch 'mamucich' skoczniach w jednym sezonie. W przypadku zaś gdy w planie są także Mistrzostwa Świata w lotach narciarskich (pierwsze odbyły się w 1972 r.), rywalizacja toczy się nawet na trzech 'mamucich' skoczniach.

Do tej pory najdalej 'poleciał' Austriak Adreas Goldberger, który w 2000 roku w słoweńskiej Planicy przy czołowym wietrze przekraczającym 6 m/s. skoczył na odległość 225 metrów. Natomiast rekord Polski należy do Adama Małysza. Ten znakomity polski skoczek 17 marca 2001 roku w konkursie drużynowym w Planicy skoczył na odległość 218,5 metra.

PUNKTACJA POSZCZEGÓLNYCH ZAWODÓW SKOKÓW NARCIARSKICH

Na ogół zawody Pucharu Świata składają się z dwóch serii skoków. W pierwszej serii bierze udział pięćdziesięciu skoczków, którzy zajęli najlepsze miejsca w serii kwalifikacyjnej. Piętnastu skoczków zajmujących najlepsze miejsca w klasyfikacji Pucharu Świata nie musi jednak uczestniczyć w serii kwalifikacyjnej, mając zapewniony już start w konkursie. Tak więc pozostali skoczkowie, chcąc się zakwalifikować powinni zająć miejsca 1-35. Aby konkurs był ważny, musi odbyć się przynajmniej jedna seria skoków, w której wezmą udział wszyscy zakwalifikowani do konkursu zawodnicy.

Zupełnie innymi prawami rządzi się Turniej Czterech Skoczni. Tam, aby przejść do rundy finałowej zawodnicy skaczą w parach: 1 z 50, 2 z 49, 3 z 48, 4 z 47, 5 z 46 itd. Zwycięzcy par oraz pięciu przegranych skoczków z najlepszymi notami wchodzi do finałowej 30-tki. Po zakończeniu konkursu zawodnicy, którzy wzięli udział w serii finałowej, otrzymują punkty Pucharu Świata.

Należy pamiętać także o tym, iż punktacja zawodów rozgrywanych na Mistrzostwach Świata, Olimpiadzie Zimowej oraz w krajowych mistrzostwach nie jest wliczana do generalnej klasyfikacji Pucharu Świata.

PUNKTACJA PUCHARU ŚWIATA

Miejsce	Punkty	Miejsce	Punkty
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15	100 80 60 50 45 40 36 32 29 26 24 22 20 18 16	16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30	15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Poza konkursami indywidualnymi rozgrywane są także drużynowe konkursy skoków (pierwszy rozegrano w 1988 roku na Olimpiadzie Zimowej w Calgary w Kanadzie). Każda z drużyn biorących udział w konkursie składa się z czterech zawodników oddających po dwa skoki. Na początku skaczą wszyscy zawodnicy zgłoszeni jako pierwsi w swoich drużynach, później drudzy zawodnicy itd. Druga seria odbywa się na identycznych zasadach. Początkowo w punktacji ogólnej uwzględniano wyniki tylko trzech najlepszych zawodników w drużynie. Od niedawna natomiast uwzględnia się wyniki wszystkich czterech zawodników.

One także posiadają swoją punktację. Poza sezonem 2000/2001, w którym FIS eksperymentowała, punktacja drużynowa polega na podliczeniu sumy wszystkich punktów Pucharu Świata skoczków z danego kraju dodając do tego punkty przyznawane za osiągnięcia w konkursie drużynowym

Zawody drużynowe też posiadają swoją punktacje. Oprócz sezonu 2000/01. w którym FIS eksperymentowała, normalna punktacja drużynowa polega na podliczeniu sumy wszystkich punktów PŚ skoczków z danego kraju dodając do tego punkty przyznane za osiągnięcia w konkursie drużynowym.

PUNKTACJA DRUŻYNOWA

Miejsce        Punkty

1            400
2            350
3            300
4            250
5            200
6            150
7            100
8            50

ODLEGŁOŚĆ A NOTA PUNKTOWA

Po zmierzeniu długości skoku liczy się jego odległość od punktu 'K' - punktu konstrukcyjnego równającego się 60 punktom w klasyfikacji. Za każdy metr dalej lub bliżej punktu 'K' skoczek otrzymuje: + 1,8 pkt. lub - 1,8 pkt. na skoczni dużej ('K' - 120 metrów), + 2,0 pkt. lub - 2,0 pkt. na mniejszych skoczniach, - 1,2 pkt. lub + 1,2 pkt. na skoczniach 'mamucich'.

Aby uzyskać notę końcową do noty za odległość należy dodać notę za styl w skali 0-20 punktów przyznawaną przez pięciu sędziów. Dwie skrajne noty są jednak odrzucane. Do noty za odległość dodaje się więc pozostałe trzy.

NAJPOPULARNIEJSZE SKOCZNIE ŚWIATA